Jacques-Louis David, Γάλλος ζωγράφος, Παρίσι 1748- Βρυξέλλες 1825. Ένας από τους μεγαλύτερους καλλιτέχνες του 19ου αιώνα και ο σημαντικότερος εκπρόσωπος του νεοκλασικισμού. Οι επιδράσεις από την τέχνη του πρώτου του δασκάλου, Φρανσουά Μπουσέ, διακρίνονται σε έναν από τους πρώτους πίνακές του, «Πάλη του Άρη και της Αθηνάς» (1771).

Αργότερα ο Νταβίντ μαθήτευσε κοντά στον Ζοζέφ-Μαρί Βιέν, που υπήρξε ο πραγματικός του δάσκαλος. Τι καλύτερο έργο της περιόδου αυτής ήταν «Ο Αντίοχος και η Στρατονίκη» του 1774, στο οποίο διακρίνεται η τάση του Νταβίντ να τονίζει το δραματικό στοιχείο της συνθέσεως. Ο πίνακας αυτός εξασφάλισε στον καλλιτέχνη το βραβείο της Ρώμης.

Στη φιλοσοφία ο όρος σημαίνει την αναγνώριση της υπάρξεως μιας πραγματικότητας έξω από τη σκέψη, ανεξάρτητη από τη νοητική μας δραστηριότητα. Η νόηση γνωρίζει την πραγματικότητα προσαρμοζόμενη σε αυτήν. Η αλήθεια είναι η συμφωνία της σκέψεως με την προϋποτιθέμενη πραγματικότητα. Αν αυτή η πραγματικότητα γίνεται αντιληπτή ως κόσμος εμπειρικοφυσικός, ο ρεαλισμός μπορεί να συμπέσει με τον εμπειρισμό ή καλύτερα με τον υλισμό. Αλλά αυτή η πραγματικότητα μπορεί να μην είναι εμπειρικοφυσική. Είναι η περίπτωση του φιλοσοφικού ρεαλισμού, που αντιπροσωπεύεται ευρύτατα στη σχολαστική φιλοσοφία και αποδίδει μια αυθύπαρκτη πραγματικότητα στις γενικές αρχές, αντί να τις θεωρεί αφαιρέσεις της νοητικής μας ενέργειας. Στην τέχνη ο όρος ρεαλισμός χαρακτηρίζει τις κατευθύνσεις, εκείνες που τείνουν να απεικονίσουν την πραγματικότητα όσο το δυνατόν πιο πιστά, χωρίς φανταστικές απομακρύνσεις ή αυθαίρετες εξιδανικεύσεις. Αυτή η πιστότητα ή μίμηση κατά την αριστοτελική έννοια, δεν εννοείται ωστόσο γενικά ως απλή παθητική αναπαράσταση, αλλά αντίθετα ως δημιουργική ανασύνθεση των πιο ουσιαστικών και σημαντικών στοιχείων της πραγματικότητας. Στην πολιτική ο όρος σημαίνει μια γραμμή συμπεριφοράς εμπνευσμένη από την προσεκτική εκτίμηση των πραγματικών καταστάσεων και των αληθινών δυνάμεων, χωρίς συναισθηματισμούς και ιδεολογικούς οραματισμούς.
Γκυστάβ Κουρμπέ

Με τον όρο νεοκλασικισμό, χαρακτηρίζεται μια μεγάλη πολιτιστική κίνηση, που διαδόθηκε ευρύτατα στην Ευρώπη, στη δεύτερη πεντηκονταετία του 18ου αιώνα και στις πρώτες δεκαετίες του 19ου. Η αρχή του ανάγεται στο ενδιαφέρον για τις αρχαιολογικές σπουδές, που ανακινήθηκε μετά τις επιτυχείς ανασκαφές του Ηρακλείου και της Πομπηίας στην Καμπανία, και από την εκπληκτική προσωπικότητα του Γερμανού ερευνητή και καλλιτέχνη Γιόχαν Γιοακίμ Βίνκελμαν, ο οποίος με την δημοσίευση του έργου του «Ιστορία της Τέχνης της Αρχαιότητος», (1764), άσκησε μεγάλη επίδραση στις αισθητικές αντιλήψεις των συγχρόνων του.